آیا عمل زانو خوب است؟
آیا هنگام بالا رفتن از پله، پیاده روی یا حتی زمانی که نشسته اید یا دراز می کشید، زانوهایتان درد می کند؟ اگر هنگام انجام این فعالیت ها با مشکل مواجه می شوید ممکن است به گزینه های درمانی مختلف فکر کرده باشید. عمل زانو یکی از رایج‌ترین جراحی‌ها در زمینه ارتوپدی است که برای درمان مشکلاتی مانند آرتروز شدید، پارگی لیگامان‌ها و منیسک، یا آسیب‌های مفصلی انجام می‌شود. افرادی که دچار درد شدید زانو هستند و به روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، داروها و تزریقات پاسخ نمی‌دهند، ممکن است کاندیدای مناسبی برای جراحی زانو باشند. اما سوالی که بسیاری از بیماران مطرح می‌کنند این است که آیا عمل زانو خوب است؟ در این مقاله به بررسی انواع جراحی‌های زانو، مزایا و شرایط انجام آن‌ها می‌پردازیم.
انواع جراحی های زانو
انواع مختلفی از جراحی زانو بسته به محل، اندازه و شدت آسیب مفصل، رباط یا بافت وجود دارد. در ادامه برخی از رایج ترین انواع جراحی های زانو که امروزه انجام می شود، آورده شده است.
- آرتروسکوپی زانو: آرتروسکوپی روشی است که برای بیماری های مفصلی استفاده می شود. در اصل، آرتروسکوپی عمدتاً برای برنامه ریزی یک جراحی باز استفاده می شد. اما با ابزارهای جدید و روش های پیشرفته جراحی، بسیاری از بیماری ها را می توان با استفاده از آرتروسکوپ نیز درمان کرد. با استفاده از دوربین کوچک و ابزارهای مخصوص، آسیب‌های داخلی زانو مانند پارگی منیسک یا آسیب‌های غضروفی درمان می‌شوند. این روش معمولاً برای آسیب‌های خفیف تا متوسط مناسب است و دوره بهبودی کوتاه‌تری دارد.
- تعویض جزئی زانو (Partial Knee Replacement): در جراحی تعویض جزئی زانو فقط بافت و استخوان آسیب دیده مفصل زانو را برمی دارند. این عمل زمانی انجام می شود که آرتروز تنها در بخشی از زانو وجود داشته باشد. این نواحی با یک ایمپلنت مصنوعی جایگزین می شوند که پروتز نامیده می شود و بقیه زانوی شما حفظ می شود. تعویض جزئی زانو اغلب با برش های کوچکتر انجام می شود، بنابراین زمان بهبودی کمتری وجود دارد.
- تعویض کامل زانو (Total Knee Replacement): در طی جراحی تعویض کامل زانو، استخوان و غضروف بالای استخوان درشت نی و پایین استخوان ران برداشته می شود. در اصل، زانو با قطعات مصنوعی جایگزین می شود. بیمار می تواند یک ایمپلنت آماده یا سفارشی به عنوان مفصل جدید زانو قرار دهد. تعویض زانو 90 درصد موفقیت آمیز بوده و نتایج بلند مدت خوبی توسط بیماران گزارش شده است. این عمل 1 تا 2 ساعت طول می کشد و بیماران ممکن است از 1 تا 4 روز پس از جراحی برای بهبودی در بیمارستان بمانند. پس از مرخص شدن از بیمارستان نیز بلافاصله فیزیوتراپی شروع می شود.
- ترمیم یا بازسازی لیگامان (ACL Reconstruction): ACL یا رباط صلیبی قدامی یکی از چهار رباط اصلی زانو است. ACL برای ثبات زانو ضروری است، بنابراین ACL آسیب دیده می تواند باعث ضعیف شدن زانو شود و درد شدید و مشکلات حرکتی ایجاد کند. بازسازی ACL یک روش سرپایی است و کمتر از دو ساعت طول می کشد. ممکن است تمام مراحل پذیرش، بیهوشی، عمل و زمان بهبودی، سه تا چهار ساعت طول بکشد.
مزایای عمل زانو
جراحی زانو در بسیاری از موارد می‌تواند تاثیرات مثبتی بر زندگی بیمار داشته باشد. برخی از مزایای اصلی عمل زانو عبارتند از:
- کاهش درد: مهم‌ترین هدف عمل زانو، کاهش درد مزمن زانو است. بیمارانی که از آرتروز شدید یا آسیب‌های دیگر زانو رنج می‌برند، پس از جراحی می‌توانند تسکین قابل توجهی از درد را تجربه کنند.
- بهبود حرکت و عملکرد مفصل: جراحی زانو می‌تواند به بهبود دامنه حرکتی و افزایش انعطاف‌پذیری مفصل زانو کمک کند. این امر باعث می‌شود که بیماران بتوانند فعالیت‌های روزمره خود را بهتر انجام دهند.
- بازگشت به فعالیت‌های ورزشی: برای ورزشکارانی که دچار آسیب‌های زانو شده‌اند، جراحی ترمیمی می‌تواند به بازگشت آن‌ها به ورزش کمک کند.
- بهبود کیفیت زندگی: با کاهش درد و بهبود عملکرد زانو، بیماران می‌توانند فعالیت‌های بیشتری انجام دهند و زندگی فعال‌تری داشته باشند.
چه زمانی عمل زانو توصیه می‌شود؟
متخصصان معمولاً توصیه می‌کنند که هر کسی که درد آرتروز زانو دارد، قبل از فکر کردن به تعویض مفصل زانو، درمان‌های غیرجراحی را امتحان کند. درمان‌های غیرجراحی شامل انجام فیزیوتراپی و ورزش، استفاده از بریس، کاهش وزن، مصرف داروهای ضد درد و تزریق‌های درمانی زانو هستند، اما محدود به آن نمی‌شوند. بعضی از پزشکان ممکن است PRP یا تزریق سلول های بنیادی را توصیه کنند، اگرچه این ها درمان های استاندارد محسوب نمی شوند. اگر 3 تا 6 ماه فیزیوتراپی و سایر درمان‌های غیرجراحی را به طور جدی انجام داده باشید و کاهش قابل توجهی در درد خود نبینید، جراحی تعویض مفصل زانو می‌تواند گزینه خوبی باشد. بیمارانی که دچار آرتروز شدید، پارگی منیسک، آسیب رباط‌های زانو یا تخریب غضروف مفصلی هستند و فعالیت‌های روزمره‌شان به دلیل درد زانو به شدت محدود شده است، معمولاً کاندیدای مناسبی برای جراحی زانو هستند
خطرات مربوط به عدم انجام جراحی
آرتروز زانو می‌تواند بر عملکرد مفصل تأثیر بگذارد و خطر افتادن، آسیب استخوان در زانو و سایر آسیب‌های ناشی از ساییدگی را افزایش دهد.
- خطر افتادن: زمین خوردن به ویژه در سن بالا، می تواند منجر به آسیب های جدی شود. در حالتی که در اصطلاح به آن خالی کردن زانو گفته می شود، خطر زمین خوردن چند برابر می شود.
- خطر آسیب استخوان: آرتروز متوسط تا شدید زانو می تواند منجر به آسیب استخوان شود. هرچه آسیب استخوانی بیشتر باشد، احتمال موفقیت آمیز بودن جراحی تعویض مفصل زانو کمتر می شود. آرتروز یک بیماری پیشرونده است که در طی زمان، شدید تر می شود. با از بین رفتن غضروف زانو، اصطکاک می تواند بین پایین استخوان ران و بالای استخوان ساق پا رخ دهد.
- خطر مشکلات مفصلی: انحطاط مفصل زانو با آرتریت می تواند باعث تغییراتی در زانو شود که به نوبه خود خطر ابتلا به سایر مشکلات مفصلی را افزایش می دهد. به عنوان مثال، زمانی که زانو درد باعث تغییرات آگاهانه یا ناخودآگاه در راه رفتن می شود، مشکلات لگن ممکن است در طول زمان ایجاد شود.
بهترین پزشک برای عمل زانو
در ابتدا این سوال مطرح شد که آیا عمل زانو خوب است؟ پاسخ به این سوال به شرایط هر بیمار بستگی دارد. جراحی زانو می‌تواند در بسیاری از موارد به کاهش درد، بهبود حرکت و افزایش کیفیت زندگی کمک کند. با این حال، تصمیم به جراحی باید پس از بررسی دقیق و مشاوره با پزشک متخصص گرفته شود. دکتر فرهاد شهبازی، جراح ارتوپدی و متخصص جراحی مفصل زانو، با ارائه بهترین برنامه درمانی، شامل روش های جراحی و غیر جراحی، بهترین گزینه ها را برای شما در نظر می گیرد. دکتر شهبازی، با تشخیص دقیق و مشاوره کامل شما را از تمام مراحل درمان آگاه خواهد کرد. برای دریافت نوبت و مشاوره می توانید با شماره های مطب تماس گرفته یا از طریق سایت اقدام کنید.
